Παραδεχτείτε το: ίσως έχετε αρχίσει να ανησυχείτε, καθώς η συμπεριφορά του σκύλου σας είναι πολύ περίεργη τελευταία. Για την ακρίβεια, έχει αρχίσει να φοβάται τα πάντα!
Ομολογουμένως, είναι λογικό ο σκύλος να φοβάται τους θορύβους, όπως οι βροντές, οι τουφεκιές κατά τη διάρκεια εορτασμών και τα πυροτεχνήματα.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια πράγματα που είναι αφύσικο να προκαλούν φόβο στο σκύλο σας, από τη βόλτα και το νερό μέχρι τον καναπέ και την ηλεκτρική σκούπα. Ίσως αναρωτιέστε ακόμα και αυτό: «Γιατί ο σκύλος μου φοβάται ξαφνικά εμένα;»
Υπάρχει μια πολλή απλή εξήγηση για τη νέα συμπεριφορά του κουταβιού σας, αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Στο διάστημα μεταξύ της γέννησης των κουταβιών και των δεκαοχτώ πρώτων μηνών, τα σκυλιά περνούν δύο ξεχωριστές περιόδους φόβου. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, τα κουτάβια μπορεί να φοβούνται διάφορες καταστάσεις, αντικείμενα ή άτομα με τα οποία αισθάνονταν στο παρελθόν ασφαλή.
Αυτές οι περίοδοι φόβου είναι προσωρινές, αλλά εάν αντιμετωπιστούν εσφαλμένα, με την πάροδο του χρόνου μπορεί να γίνουν διαρκείς και να εξελιχθούν σε κάτι μη αναστρέψιμο. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε πώς θα βοηθήσετε το κουτάβι σας να ξεπεράσει τις φοβίες του, χωρίς να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη μετέπειτα ζωή και τη ψυχολογία του.
Περίοδος φόβου κουταβιού (ηλικία 8-12 εβδομάδων)
Όταν τα κουτάβια βρίσκονται στην ηλικία μεταξύ των οχτώ και δώδεκα εβδομάδων, εισέρχονται στην «περίοδο της επίδρασης του φόβου», κατά την οποία μαθαίνουν να διακρίνουν τις καταστάσεις ασφάλειας και κινδύνου.
Ίσως το κουτάβι σας αρχίσει να γαβγίζει στον καναπέ ή να συμπεριφέρεται ντροπαλά απέναντι σε ξένους ανθρώπους. Αυτό συμβαίνει επειδή μαθαίνει να κατανοεί τον κόσμο γύρω του και κάθε αντικείμενο ή άτομο πρέπει να αξιολογείται εκ νέου.
Στην άγρια φύση, τα σκυλιά αυτής της ηλικίας κάνουν «εκδρομές» με τη μαμά τους, παίζουν πάλη και κυνήγι για να μάθουν τη διαφορά μεταξύ ασφαλών και απειλητικών αντικειμένων στο περιβάλλον τους. Αυτές οι διαμορφωτικές εμπειρίες τα βοηθούν να αναπτύξουν τα ένστικτα μάχης ή φυγής, ευνοώντας την επιβίωσή τους καθώς ωριμάζουν.
Φυσικά, το κατοικίδιό σας δεν παλεύει για την επιβίωσή του στην άγρια φύση, οι εμπειρίες του όμως, τόσο θετικές όσο και αρνητικές, δεν παύουν να μένουν μαζί του για μια ζωή και να το επηρεάζουν σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητάς του.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου διαμόρφωσης φόβων πρέπει να παρέχετε θετικές κοινωνικές εμπειρίες για να χτίσετε την αυτοπεποίθηση του σκύλου σας. Τι πρέπει να προσέξετε:
- Αποφύγετε καινούριους ή τρομακτικούς χώρους.
- Ενθαρρύνετε την κοινωνικοποίηση με τα άλλα σκυλιά και τους ανθρώπους.
- Χρησιμοποιείτε πάντα θετική ενίσχυση για να επαινείτε και να επιβραβεύετε το κουτάβι σας.
- Μείνε ψύχραιμοι! Το κουτάβι σας καθρεφτίζει τις αντιδράσεις σας. Εάν συμπεριφέρεστε νευρικά, θα υιοθετήσει τον τρόπο συμπεριφοράς σας. Αντίθετα, προβάλετε ένα αίσθημα αυτοπεποίθησης, για να δείξετε στο κουτάβι σας ότι το περιβάλλον γύρω του δεν είναι τρομακτικό.
Σκυλοϊστορίες: Ο σκύλος μου δεν θέλει το λουρί του: Πως θα το βάλω σωστά
Εφηβική περίοδος φόβου (ηλικία 6-14 μηνών)
Εάν ο έφηβος σκύλος σας αρχίζει να φοβάται ξαφνικά τους ανθρώπους, ενώ μέχρι πρότινος αλληλοεπιδρούσε καλά μαζί τους, είναι πιθανό να εισέρχεται στη δεύτερη περίοδο φόβου.
Γνωστή και ως «περίοδος φόβου των καταστάσεων», αυτή η φάση συνήθως συμβαδίζει με τη ραγδαία ανάπτυξη ενός σκύλου (και τη σεξουαλική ωρίμανση σε μη στειρωμένα κουτάβια). Πρόκειται για μια φυσιολογική αναπτυξιακή περίοδο, κατά την οποία τα καινούρια πράγματα φαίνονται τρομακτικά στα ματάκια τους.
Η περίοδος του εφηβικού φόβου μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τους ανθρώπους κι αυτό γιατί οι φοβιές του σκύλου σας μπορεί να είναι νέοι και απρόβλεπτοι ή ακόμα και αστείοι. Τα καλά νέα όμως είναι ότι δεν διαρκεί για πάντα.
Για παράδειγμα, ο σκύλος σας μπορεί να φοβάται τους ανθρώπους, τα άλλα σκυλιά ή το λάστιχο του κήπου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, είναι σημαντικό να προβάλλετε μια ήρεμη και σίγουρη συμπεριφορά. Συγχρόνως, ενισχύστε τη θετική συμπεριφορά του σκύλου με πολλούς επαίνους και λιχουδιές.
Όταν ο σκύλος σας τρομάζει εξαιτίας ενός νέου αντικειμένου ή μιας κατάστασης, δοκιμάστε τα εξής:
- Παραμείνετε ήρεμοι και χαλαροί. Προσπαθήστε να μην τρομάξετε από το γάβγισμα του σκύλου σας ή το λαχάνιασμα, καθώς αυτό τροφοδοτεί την ενέργειά του.
- Παρέχετε στο σκύλο σας παρηγοριά με χάδια ή χρόνο παιχνιδιού.
- Μιλήστε με εύθυμο, χαλαρό τόνο, π.χ. «Ναι αγόρι μου, αυτός είναι ένας πολύ τρομακτικός πυροσβεστικός κρουνός! Έλα, ας συνεχίσουμε να περπατάμε». Ο σκύλος σας δεν θα καταλάβει τις λέξεις που χρησιμοποιείτε, αλλά θα κατανοήσει τον σταθερό και εντελώς ατρόμητο τόνο σας.
- Ποτέ μην πιέζετε τον σκύλο σας να πλησιάσει κάτι που φοβάται, καθώς αυτό θα αυξήσει το άγχος του. Αντίθετα, απομακρυνθείτε με ηρεμία.
- Παρέχετε θετική ενίσχυση γύρω από τα πράγματα που κάνουν τον σκύλο σας νευρικό. Για παράδειγμα, αν ο σκύλος σας φοβάται τα καπέλα, μπορείτε να του δείξετε ένα καπέλο και να του δώσετε πολλές λιχουδιές. Σταδιακά, προχωρήστε βάζοντας το καπέλο στο κεφάλι σας, συνεχίζοντας να επαινείτε και να κανακεύετε τον σκύλο σας. Αυτή είναι μια μορφή αντιμετώπισης που πρέπει να προσεγγίζεται σταδιακά.
Ξεπερνώντας την περίοδο του φόβου
Για τους περισσότερους σκύλους, αυτές οι αναπτυξιακές περίοδοι φόβου είναι προσωρινές. Το πιο χρήσιμο πράγμα που μπορείτε να κάνετε κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου είναι να αποφύγετε τις αγχωτικές καταστάσεις και να παρέχετε στο σκύλο σας θετική ενίσχυση και ανταμοιβή.
Φυσικά, τα σκυλιά μπορεί να γίνουν φοβικά σε άλλα στάδια της ζωής τους, ενώ μερικά είναι εκ φύσεως πιο νευρικά από άλλα. Εάν ο σκύλος σας ακολουθεί παντού, φοβάται ή αγχώνεται και δεν βρίσκεται σε κάποιο από τα παραπάνω αναπτυξιακά στάδια, η εκπαίδευση θα σας βοηθήσει να ενισχύσετε την αυτοπεποίθησή του.
Σε περίπτωση που δυσκολεύεστε πολύ κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, γιατί όχι, να σμβουλευτείτε έναν επαγγελματία εκπαιδευτή σκύλων, ο οποίος θα αναλάβει το τετράποδο φιλαράκι σας και θα σας βοηθήσει πιο γρήγορα.
Για τους περισσότερους σκύλους, οι περίοδοι φόβου είναι ένα τυπικό, προσωρινό στάδιο ανάπτυξης. Σε λίγους μήνες, το κουτάβι σας πιθανότατα θα αρχίσει να συμπεριφέρεται όπως πριν. Θα είναι περίεργο, κοινωνικό και ενθουσιώδες, χαρίζοντάς σας άπειρες στιγμές χαράς και παιχνιδιού, ενώ οτιδήποτε τρομακτικό ή δυσάρεστο θα έχει γίνει παρελθόν!
